Skip to main content

Bijlage A

Bijlage A: Vergelijking soortgelijke tools in Europa​

De methoden en cijfers zijn onderbouwd door gedegen literatuuronderzoek en empirisch eigen onderzoek in Vlaanderen. We hebben een aantal bestaande soortgelijke tools vergeleken en gekeken naar hun aanpak van bepaalde ecosysteemdiensten. In deze bijlage vindt u een beknopte weergave van onze bevindingen.

Er zijn twee grote groepen van tools:

De ruimtelijk expliciete tools zoals ARIES (Assessment en Research Infrastructure for Ecosystem Services) en InVEST (Integrated Valuation of Environmental Services and Tradeoffs). Beide tools maken gebruik van kaartdata (afhankelijk van de ecosysteemdienst) om ruimtelijk expliciet de productie van ecosysteemdiensten in te schatten. Aan de hand van deze tools kunnen de effecten op ecosysteemdiensten productie van verschillende management- en landgebruiksscenario's doorgerekend worden. De output van dergelijke tools bestaat uit een reeks ecosysteemdienst specifieke kaartlagen. De gebruiker moet dus zelf alle benodigde kaartdata verzamelen en de te analyseren scenario's omzetten naar potentiële landgebruikskaarten. Op basis van deze kaarten berekenen verschillende modellen dan de (monetaire) waarden van enkele specifieke diensten. De gebruiker moet zelf inschattingen maken van de prijzen en hoeveelheden bijv. hoeveelheid koolstof opgeslagen. InVEST heeft wel een boek dat procesgebaseerde vergelijkingen die gebaseerd zijn op de huidige kennis in het ecosysteemdiensten onderzoek beschrijft. Dit geeft wel een aanknopingspunt om de hoeveelheden te berekenen, maar de tool berekent ze niet zelf. Indien er genoeg data voorhanden zijn, is de tool relatief eenvoudig toepasbaar omwille van een vrij beschikbare ARCGIS toolbox. Een zekere kennis van GIS is wel noodzakelijk. ARIES daarentegen focust meer op de onzekerheden die gepaard gaan met de productie van ecosysteemdiensten en maakt hiervoor gebruik van Bayesian belief networks. Scenario's doorrekenen aan de hand van ARIES is minder eenvoudig in vergelijking met InVEST en vergt een bredere kennis omtrent de achtegrond van de ARIES tool.

De rekentools die net als de natuurwaardeverkenner een eenvoudige rekenmethode aanbieden voor de kwantificering en waardering van ecosysteemdiensten zoals Alterra WECAN-tool (niet beschikbaar voor het grote publiek) en de Green infrastructure toolkit (http://www.greeninfrastructurenw.co.uk/html/index.php?page=projects&GreenInfrastructureValuationToolkit=true) behandelen een uitgebreide waaier van ecosysteemdiensten. De gebruikte methoden zijn voor een deel vergelijkbaar met die van de natuurwaardeverkenner. De natuurwaardeverkenner onderscheidt zich hiervan door ruimtelijk expliciet te rekenen en meer functies te voorzien waarbij de kwantificering en/of waardering niet enkel gebaseerd is op kengetallen, maar op (vereenvoudigde) berekeningen in de tool die rekening houden met specifieke kenmerken van gebieden en processen in het ecosysteem. De natuurwaardeverkenner maakt schattingen voor meer diensten en gebruikt meer recente cijfers. Net als de Natuurwaardeverkenner zijn dit ook "levende tools" die verder kunnen worden ingevvuld naarmate meer en/of betere kennis en data ter beschikking komen.

Een tool die een beetje tussen beide groepen van tools in ligt is de ECOPLAN-SE tool. Deze tool rekent met eenvoudige rekenmethodes en is ruimtelijk expliciet. De tool is een QGIS-plug in. Groot onderscheid met de Natuurwaardeverkenner is dat de berekening gebeurd op een lagere resolutie (5x5m raster) terwijl de Natuurwaardeverkenner op polygoon basis rekent. Nadeel is wel dat een zekere kennis van QGIS noodzakelijk is om de tool te gebruiken. Voor de Natuurwaardeverkenner is deze kennis niet noodzakelijk. De methoden van ECOPLAN en Natuurwaardeverkenner werder zoveel als mogelijk afgestemd.